Artık her köşe başında bir kahvehane yok, çünkü o kahvehaneler internete taşındı. Eskiden çay bardağını şakırdatıp “ben sana bi’ şey diyeyim mi usta” diyen dayılar, şimdi klavyeye abanarak “ben bunu araştırdım kardeşim” yazıyor. Eskinin tavla gürültüsü, şimdinin caps lock’u.
1. Bölüm – Yorumlarda Uzmanlık Patlaması
Bir haberin altına gir, mutlaka biri şu cümleyi kurmuştur: “Ben bu işi yıllardır takip ediyorum.” Konu ne? Mars’a uzay aracı gönderme. Adam ise Adana’da tostçuluk yapıyor. Ama bilgi var mı? Elbette! Çünkü internette okumuş.
Bilim adamı 15 yıl çalışır, bir makale yazar. Bizimki 5 dakikada baştan sona çürütür: “O işler öyle değil dostum, ben forumda okudum.”
2. Bölüm – Diploma mı? Wikipedia Okumuş Olması Yeter
Eskiden “doktor musun, ne biliyorsun ki” denirdi. Şimdi biri internette 3 video izleyince: “Yani şimdi şöyle bir bakarsan…” diye cümleye giriyor. Başta masum başlıyor, sonra konu evrimden kuantuma, oradan milli ekonomiye uzanıyor. Hatta bazen ev arkadaşına danışıyor: “Serkan da fizikçi gibi düşünüyor zaten.”
3. Bölüm – Kahvehane Dilinden Dijitale Geçiş
- Eskisi: “Abi ben bu işin içinde büyüdüm.”
- Dijital versiyon: “Abi ben bu konuyla 3 yıldır Reddit’teyim.”
- Eskisi: “Benim dayım anlatmıştı.”
- Dijital versiyon: “Twitter’da çok sağlam biri yazmıştı.”
- Eskisi: “Fazla düşünme, delirtir.”
- Dijital versiyon: “Komplo teorilerine girmeyin ama bir bakın derim.”
4. Bölüm – Forum Profesörleri ve YouTube Akademisyenleri
YouTube’da bir belgesel izleyen, NASA’nın arka planını çözmüş oluyor. Yorumlarda şu cümleye sıkça rastlanır:
“Bu videoda anlatılanların yarısı doğru, diğer yarısı da anlatılmamış zaten.”
Bir kısmı da var ki, sadece yorum yapmak için giriyor ama öyle bir anlatıyor ki belki de kendisi bile inanıyor yazdığına. Çünkü internette özgüven 200 Mbps ile gelir.
Sonuç: Bilgiye Saygı, Klavyeye Hakimiyet
Elbette bilgi paylaşıldıkça güzeldir. Ama artık bilgiyle fikir arasındaki sınır karışmış durumda. Google’dan bir şey aratınca doktora sayılacağını düşünen dev bir kitleyle yaşıyoruz.
Saygılar, sevgiler; klavyesiyle uzay programı yazan ama tost da yapabilen güzel insanlar… Her şey güzel ama bir de bazen susmayı bilsek, dijital kahve daha güzel içilir.
Peki sen? En çok nerede karşılaşıyorsun bu dijital bilge kişiliklerle? Yorumlara bırak, hep beraber aydınlanalım (!)